Met droefheid vernemen wij het overlijden van Jan Michiels. Jan was oprichter van Stad voor de Mens, de actiegroep die in de jaren ‘70 en ‘80 de Turnhoutse politiek dooreenschudde. Jan kwam heel zijn leven op voor een stad op mensenmaat. In 2018 was hij verruimingskandidaat op de lijst van de PVDA in Turnhout.
“Het was in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 dat ik Jan persoonlijk leerde kennen” vertelt Wout Schafraet, gemeenteraadslid en voorzitter van PVDA Turnhout. “Jan reageerde enthousiast op ons verkiezingsprogramma en liet dat via sociale media graag aan iedereen weten. Wat volgde waren vele gesprekken, over mobiliteit en fietsveiligheid, over de bouwwoede van de projectontwikkelaars in onze stad, over de toenemende armoede…
Na veel inhoudelijke discussies besloot Jan als onafhankelijke kandidaat onze lijst te versterken. “Een echt serieus programma heb ik enkel gevonden bij de PVDA” vertelde Jan daar zelf over op RTV. Hij wilde de jonge generatie nog eens een duwtje geven om de Turnhoutse politiek wakker te schudden”.
Jan Michiels was in de woelige jaren '70 één van de grondleggers van de groene beweging in Vlaanderen, samen met onder meer pater Versteylen in Antwerpen. Hij organiseerde met Stad voor de Mens spectaculaire acties voor verkeersveiligheid en voor het behoud van groen in en rond de stad. Maar in tegenstelling tot zijn Antwerpse vrienden sloot Jan zich nooit aan bij Agalev (het latere Groen). Jan bleef altijd meer activist dan politicus. Later had Jan ook veel kritiek op de politieke houding van Groen in Turnhout.
Jan was een man van principes. Veel politici laten hun principes varen van zodra ze hun zitje hebben bemachtigd, maar Jan niet. Toen hij verkozen werd in 1976 voor Stad voor de Mens bleef hij vasthouden aan zijn ideeën. In de gemeenteraad was hij de kiezel in de schoen van het toenmalige stadsbestuur.
Jan is nooit geplooid voor de waan van de dag. Hij durfde het opgelegd kader in vraag stellen, ook al ging hij daarmee tegen de stroom in. Dat rebelse sprak hem ook aan in de opkomende PVDA. Zelf zei hij daarover, kort voor de verkiezingen van 2018: “Het programma van de PVDA durft de almacht van de projectontwikkelaars in vraag stellen en dat is nodig. De politiek die telkens plooit voor de betonboeren vormt de grootste bedreiging voor onze groene ruimte. En ze is ook verantwoordelijk voor de chaos in onze ruimtelijke ordening vandaag”.
Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 sprong Jan nog regelmatig binnen in ons partijlokaal aan de Watertoren, waar hij zelf tegenover woonde. Jan bleef zijn inzichten delen maar zijn gezondheid ging zichtbaar achteruit. Hij had ook steeds meer tijd en steeds meer woorden nodig om zijn ideeën over te brengen. “Als Jan binnenkwam wist ik dat ik best even ging zitten” lacht Wout, “maar dat deed ik graag”. We hebben enorm veel van Jan geleerd. Zijn strijd voor een stad en een wereld op mensenmaat is nog lang niet gestreden. Er is nog veel werk aan de winkel, maar we beloven dat de jongere generaties de strijd onverminderd zullen verder zetten.
Namens de voltallige ploeg van PVDA Turnhout willen we onze steun uitdrukken voor Jans weduwe Gonda, en voor de hele familie die Jan achterlaat.
Meer over Jan Michiels
- Herbekijk hier de reportage van RTV (september 2018).
- Artikel: 'Jan Michiels, oprichter Stad voor de Mens, als verruimingskandidaat op Turnhoutse PVDA-lijst' (september 2018)
