Tien hele leugens en halve waarheden om een verkaveling door te duwen

1) De stad wil de open ruimte in stand houden

De bewonersbrief begint met de ambitie van de stad om “de open ruimte optimaal te vrijwaren”: 

Waar je ook staat in de stad, je bevindt je op minder dan drie kilometer van een erkend natuurgebied. De namen zijn welbekend: de Liereman, het Vennengebied, Tielenheide, het Grotenhoutbos. Het stadsbestuur stelt zich tot doel die prachtige natuur veilig te stellen en voert daarom een beleid om de open ruimte globaal in stand te houden.

En verder…:

Ook buiten het stadscentrum is nog plaats ingetekend voor nieuwe woningen. Het is de politieke keuze van de Turnhoutse gemeenteraad om die niet in natuur- of landbouwgebied te bouwen, maar in woonzones van het stedelijk gebied van de stadsregio. 

Het stadsbestuur maakt hier een tegenstelling tussen de natuurgebieden en als bouwgrond ingekleurde zones zoals de Aa-vallei. Ze doet alsof ze, door de Aa-vallei te verkavelen, natuurgebieden veilig stelt. Dat is absurd! Er is geen enkele wettelijke grond om te bouwen in pakweg het Vennengebied of de Tielenheide. Ook op landbouwgrond mag niet zomaar gebouwd worden. Het is dus helemaal geen “politieke keuze” van de stad om die gebieden bouwvrij te houden. Daar waar de stad wél “een politieke keuze” kan maken over een eventuele verkaveling, daar laat ze de verkaveling gewoon toe. 

Sterker nog: twee van de vier natuurgebieden die het stadsbestuur noemt liggen niet eens in Turnhout. Het Grotenhoutbos ligt in Vosselaar en de Liereman ligt in Oud-Turnhout. Zeggen dat het stadsbestuur die gebieden beschermt door de Aa-vallei te verkavelen is dus een leugen. 

2) Het openbaar groen in Schorvoort neemt toe

Het stadsbestuur doet alsof er een aantrekkelijk park komt waar heel Schorvoort, of zelfs heel Turnhout, van kan genieten:

Open ruimte die voordien bouwgrond was kan worden omgezet in parkgebied in openbaar bezit, dus toegankelijk voor iedereen. Dankzij die verplichting om grond over te dragen, ontstaat er in de zone Schorvoortberg, aan de Aa-vallei, een ‘bufferpark’ van zes hectare dat ook erg goed is voor de waterhuishouding in de stad. Een tweede bufferpark komt er in de zone Schorvoortloop, tussen Slagmolenstraat en Oude Dijk. Op die manier heeft het stadsbestuur minstens 40% van de Aa-vallei beschermd via het Masterplan voor Schorvoort.

Uit de simulatie die we maakten van het Masterplan Schorvoort blijkt dat er van een buurtpark niet veel sprake zal zijn. Er zou nog een fiets- en wandelpad komen tussen de Aa en de bebouwing. Maar niemand zal komen wandelen in een strookje groengebied langs de appartementsblokken. 

De groenstrook die behouden zal blijven is net voldoende om het project aantrekkelijk te maken voor nieuwe bewoners om er te komen wonen. Het groen is net voldoende voor Matexi om de prijs van hun woningen en appartementen te kunnen opdrijven. Het onderhoud van dat lapje schaamgroen zal dan bovendien door de gemeenschap (dus door ons allemaal) moeten worden betaald. De lusten zijn voor de ontwikkelaar en de lasten voor de gemeenschap.

De Turnhoutenaren hebben geen baat bij een strookje buffergroen tussen het beton. Maak van de volledige Aa-vallei een publiek toegankelijk park- en natuurgebied, met een Stadsboerderij Zuid, met speelgelegenheid voor kinderen... zoals het Wijkcomité Schorvoort 2020 voorstelt.

3) Allemaal de schuld van de buurtbewoners

Het wordt alleen maar gekker wanneer het stadsbestuur de schuld van de volgebouwde oppervlakte afschuift op de protesterende buurtbewoners: 

Er had nog meer open ruimte gespaard kunnen worden als vijf bouwlagen zouden zijn toegelaten, maar op vraag van de buurt zelf werd dit aantal beperkt tot vier.

Het Wijkcomité Schorvoort 2020 heeft zich altijd verzet tegen de verkavelingsplannen in de Aa-vallei in haar geheel. Hun slogan is dan ook niet toevallig “Aa-vallei 100% bouwvrij”. Niemand uit de buurt heeft gevraagd voor een bouwlaag minder om dan in de plaats meer open ruimte op de grond in te palmen. De schuld van het verwoesten van de open ruimte afschuiven op de buurtbewoners is eigenlijk te grof voor woorden. 

In Gazet van Antwerpen reageert ook journalist Guy Van Nieuwenhuyse scherp op deze passage uit de bewonersbrief. “Tegenwoordig zouden ze dat framing noemen”, stelt hij terecht. 

4) Er komt een oplossing voor de mobiliteit

Het studiebureau BUUR, dat meewerkt aan het mobiliteitsplan voor Turnhout en de regio, werkt apart voor Schorvoort een mobiliteitsstudie uit, waarin rekening wordt gehouden met de toekomstige woonontwikkeling. 

In één zinnetje over een “mobiliteitsstudie” denkt de stad de bezorgdheden van de buurtbewoners op vlak van mobiliteit weg te werken. Punt is dat de mobiliteit in Schorvoort vandaag al een enorm probleem vormt. De in- en uitvalswegen van Schorvoort lopen in de spits muurvast. 

Al jaren kondigt het stadsbestuur ingrepen aan voor een vlottere mobiliteit, zoals ventwegen langs de Steenweg op Zevendonk en een fietstunnel onder de ring tussen de Oude Dijk en de Kwakkelstraat. Van die beloftes is nog niets geconcretiseerd, laat staan dat er al iets werd gerealiseerd. Nu belooft het stadsbestuur een mobiliteitsstudie die rekening zal houden met de toekomstige woonontwikkeling. Maar eer die studie gebeurd is en eer de eerste ingrepen op het terrein gebeuren, zijn we weer jaren verder. Ondertussen wordt Schorvoort volgebouwd en loopt het verkeer verder vast. 

In totaal plant het Masterplan Schorvoort maar liefst 600 bijkomende woningen: 300 in de Aa-vallei en 300 in de projectzones van White Star en aan de Slagmolenstraat. 600 bijkomende woningen in Schorvoort zal leiden tot zo’n 2.100 bijkomende autobewegingen per dag (de stad rekent zelf op gemiddeld 3,5 autobewegingen per wooneenheid per dag). 2.100 autoverplaatsingen op de in- en uitvalswegen, uiteraard vooral geconcentreerd in de ochtend- en avondspits, kan Schorvoort niet aan.

5) De verkaveling wordt niet opgedrongen

Aan het Masterplan ging een participatietraject van vier jaar vooraf met meer dan vijftien buurtvergaderingen en een klankbordwerkgroep die altijd als eerste op de hoogte werd gebracht van alle ontwikkelingen. Het verwijt dat het Masterplan eenzijdig werd opgedrongen en niet werd besproken is dan ook niet correct. 

Blijkbaar is het voor het stadsbestuur nog steeds niet duidelijk dat er een verschil is tussen het organiseren van infovergaderingen en het organiseren van echte burgerparticipatie. Iedereen weet dat de buurtbewoners van Schorvoort de verkaveling van de Aa-vallei niet zien zitten. Als je dan toch doorgaat met de plannen en de grond verkoopt aan een projectontwikkelaar dan dring je wel degelijk het hele project op. Een “participatietraject” waar dan nadien geen rekening mee wordt gehouden verandert daar niets aan. 

De optieovereenkomst tussen Orion en Matexi werd achter gesloten deuren bedisseld. Het Wijkcomité en de buurtbewoners moesten uiteindelijk in de krant lezen dat er een deal was gesloten met de betonboer. 

6) Ook de oppositie gaat akkoord

Zorggroep Orion en de andere grondeigenaars onderhandelden met projectontwikkelaar Matexi over de ontwikkeling van het gebied tussen Schorvoortberg en Aa-vallei. De zorggroep kreeg daarvoor de unanieme steun van zijn raad van bestuur, dus ook van de bestuurders die door de oppositie werden aangeduid.

Het klopt dat de volledige Raad van Bestuur van Zorggroep Orion de onderhandelingen en de optieovereenkomst met Matexi heeft goedgekeurd. Het stadsbestuur vergeet daarbij wel te vermelden dat niet alle oppositiepartijen vertegenwoordigd zijn in die Raad van Bestuur. 

Naast de meerderheidspartijen N-VA, Groen, sp.a en CD&V zitten ook T.I.M. en Vlaams Belang in de Raad van Bestuur van Orion. Zij keurden allemaal de deal met Matexi goed! Open VLD en PVDA zitten niet in de Raad van Bestuur. Open VLD heeft tot hiertoe nooit geprotesteerd tegen de verkaveling van de Aa-vallei. Enkel de PVDA verzet zich consequent tegen de verkaveling van de Aa-vallei, samen met de buurtbewoners, het Wijkcomité, natuurverenigingen en met alle bezorgde Turnhoutenaren. 

7) + 8) Van 600 naar 300 woningen

Over het vooropgesteld aantal woningen in de Aa-vallei verspreidt het stadsbestuur twee flagrante leugens in één zin. 

Het contract werd recent getekend. Een maximum van 300 wooneenheden in de Aa-vallei werd uiteindelijk vooropgesteld, wat maar een vierde is van de 1200 woningen die wettelijk zijn toegelaten en maar de helft van wat in 2016 in het Masterplan stond. 

In het Masterplan Schorvoort is nergens sprake van de dubbele hoeveelheid woningen in de Aa-vallei. Integendeel: ook in het Masterplan staat het aantal van 300 nieuwe woningen vermeld, namelijk op pagina 41. 

Bovendien is er in de optieovereenkomst met Matexi geen sprake van "een maximum van 300 wooneenheden", maar enkel van "minimaal 300 woonunits".

Het stadsbestuur doet alsof ze tegenover 2016 nog vanalles heeft binnengehaald ten voordele van de buurt, wat helemaal niet zo is. Het stadsbestuur doet ook alsof ze de projectontwikkelaar een maximum aantal woningen heeft opgelegd, terwijl juist de projectontwikkelaar erin geslaagd is een minimaal aantal woningen af te dwingen.

9) Kaartjes zijn op niets gebaseerd

Waar die (300) woningen zullen komen, ligt nog niet vast. Alle kaartjes die al in de pers zijn verschenen, zijn dus op niets gebaseerd. Er is in feite nog geen enkel projectontwerp, laat staan een verkavelings- of bouwaanvraag. Hoe de Aa-vallei precies zal worden ingevuld, is dus nog niet bekend.

Het stadsbestuur verwijst hier naar de simulatie die de PVDA maakte van de bouwplannen in de Aa-vallei. Onze simulatie verscheen ook op RTV en in de krant. 

Het Masterplan Schorvoort toont duidelijk de impact van 300 woningen in de projectzone Aa-vallei. Van pagina 47 tot pagina 65 van het Masterplan zie je tientallen kaartjes die een beeld geven van de geplande ontwikkelingen. Het is op dit Masterplan dat de PVDA haar simulatie baseerde. De kaartjes zijn dus zeker niet “op niets gebaseerd”, zoals het stadsbestuur schrijft. 

Uiteraard klopt het dat er nog geen verkavelings- of bouwaanvraag werd ingediend en dat de plannen dus nog kunnen wijzigen. Maar met het minimum van 300 wooneenheden dat werd afgesproken in de optieovereenkomst met Matexi zal je altijd tot een gelijkaardig resultaat komen, tenzij je nog veel hoger gaat bouwen. 

Bron: Masterplan Schorvoort pg. 61

10) De Aa-vallei verkavelen om zorg te garanderen

Uiteraard heeft het stadsbestuur, via zorggroep Orion, onrechtstreeks een belang in het dossier. Met de opbrengst van de bouwgronden moet de zorggroep immers heel wat zorgnoden in Turnhout lenigen, bijvoorbeeld de bouw van een nieuw dienstencentrum in Niefhout, en dat kunnen we als stadsbestuur niet negeren. De noden zijn accuut en moeten daarom worden afgewogen tegen andere belangen in het dossier. 

Toen een deel van het OCMW verzelfstandigd werd in de Zorggroep Orion kreeg het de gronden van de Aa-vallei mee als een financiering voor haar zorgtaken. Die verzelfstandiging van de zorggroep en de overdracht van de gronden was een politieke beslissing van het toenmalige stadsbestuur (T.I.M., Groen, sp.a, CD&V). De verzelfstandiging moest de zorgsector “concurrentieel maken met de private sector”, met alle gevolgen van dien. 

Het kan toch niet zijn dat een zorggroep vastgoedmakelaar moet spelen om financieel rond te komen? Zorg moet structureel gefinancierd worden, niet door groene longen te verpatsen aan projectontwikkelaars. 

Bovendien zorgt groene ruimte, dicht bij de stad, voor gezonde lucht en gezonde levenskwaliteit. Zorg tegenover natuur plaatsen is dus onaanvaardbaar. 

Slotsom

Het stadsbestuur wil zogezegd “genuanceerde antwoorden” geven op de bezorgdheden uit de buurt. Maar in de plaats daarvan manipuleert ze, verdraait ze de waarheid en verspreid ze grove leugens. Het stadsbestuur beweert te kiezen voor participatie maar in haar bewonersbrief toont ze juist dat ze geen enkele ruimte laat voor inspraak en overleg. Enkel een brede mobilisatie van alle Schorvoortenaren en Turnhoutenaren kan de arrogantie van dit stadsbestuur stoppen.