Een historische vergissing... het laatste stadsbos van Turnhout, het Grimstedebos, gaat voor de bijl. Met de steun van Groen en sp.a. Amper vier dagen nadat 1000 Turnhoutse 'bosbrossers' op straat kwamen voor een ambitieus klimaatbeleid, plooit het stadsbestuur onder druk van de betonboeren van GoPlus. Hoe is het ooit zo ver kunnen komen?
Maandagavond, 25 februari, stond de 'zaak der wegen' van de verkaveling Grimstedepark op de agenda van de Turnhoutse gemeenteraad. Met het bouwproject verdwijnt de laatste groene long, gelegen tussen de Mermansstraat, de Grimstedestraat en de Graatakker, uit het stadscentrum.
Spechten en eekhoorns aan de Grote Markt
Goed verscholen achter de Natuurpunttuin ligt vandaag het Grimstedebos. De groene oase is het laatste toevluchtsoord van buizerden, spechten, boomklevers en uilen op slechts vijfhonderd meter van de Grote Markt. Je vindt er eekhoorns en egels, tussen de beuken, de berken en de esdoorns. Dat groene binnengebied gaat nu op de schop. Als de huidige plannen doorgaan worden veertig volwassen bomen geveld en verdwijnt de huidige biodiversiteit voor goed uit het centrum van Turnhout. In de plaats komen er twee nieuwe appartementsblokken, en daarnaast nog drie appartementsblokken aan de Grimstedestraat, net buiten het bosgebied.
De kap van veertig volwassen bomen heeft een grote impact op de stad. Volwassen bomen halen een massa CO2 uit de lucht. We hebben grote bomen in de stad nodig als we onze klimaatdoelstellingen willen halen. Volwassen bomen zorgen ook voor gezonde lucht voor iedereen. En voor een koelend effect. Na de kap van het Grimstedebos zal het stadscentrum tot meer dan 3° Celsius warmer worden op hete zomerdagen.
De projectontwikkelaar en het stadsbestuur verdedigen zich met "compensatie van nieuwe aanplant", maar dat is absurd. Niet alleen kleurt de projectontwikkelaar grasperkjes, en zelfs grindstroken (!) in als groengebied. Bovendien kan je de kap van een volwassen boom niet zo maar goedmaken met de aanplant van nieuwe boompjes. Het zal vier generaties duren vooraleer nieuwe boompjes volwassen zijn en vooraleer je opnieuw een zelfde CO2-captatie, luchtzuivering en afkoeling zal hebben als vandaag het geval is. PVDA-gemeenteraadslid Wout Schafraet sprak dan ook van "een historische vergissing, die we niet krijgen uitgelegd aan onze kinderen en kleinkinderen".
Verkiezingsbeloftes bij het oud papier
Aan mooie ambities ontbrak het nochtans niet bij de meerderheidspartijen. In het programma van Groen voor de laatste gemeenteraadsverkiezingen lazen we:
“Een duurzame toekomst houdt in dat we nu alles op alles zetten om de lokale biodiversiteit te beschermen en te versterken. We moeten onze groene troeven - onze natuurgebieden en onze parken - koesteren, beschermen en groeikansen geven. [...] Groene plekjes zorgen voor verkoeling in de stad.”
Een zelfde geluid in het verkiezingsprogramma van sp.a:
“Voor ons is het belangrijk dat zoveel mogelijk groene plekjes in de stad behouden blijven. [...] Elke Turnhoutenaar zou moeten kunnen genieten van nabij buurtgroen.”
Niet alleen lacht het stadsbestuur de kiezers van sp.a en Groen in hun gezicht uit. De meerderheid lacht zelfs met haar eigen bestuursakkoord. Daar lezen we het volgende:
“Er moet zo veel mogelijk ingezet worden op de vergroening en de verblauwing (meer water) van de openbare ruimte om het hitteschildeffect te temperen. [...] We zorgen voor nieuwe bosaanplant en groenschermen. Daarnaast ontwikkelen we ook bijkomende bospercelen op het grondgebied van de gemeente”
De verkiezingsprogramma’s en het bestuursakkoord zijn nog maar een paar maand oud, maar van het stadsbestuur mogen ze nu al bij het oud papier, in de gele bak. En liefst eerst door de papierversnipperaar, zodat de kiezers niet meer kunnen zien dat ze bedrogen zijn.
Achterkamerdeal
Het had allemaal anders kunnen lopen. Natuurpunt heeft overwogen om de grond te kopen en zo te vrijwaren van verkaveling. Ze wilden het bos publiek toegankelijk maken voor educatieve doeleinden. Maar de stadsdiensten, op dat moment onder verantwoordelijkheid van Schepen van ruimtelijke ordening Astrid Wittebolle (Groen), verzekerden dat het binnengebied dat grenst aan de Natuurpunttuin groen moest blijven. Tot er een grote projectontwikkelaar uit Arendonk, Hooyberghs, de grond kocht. En plots werd alles mogelijk. Vandaag heeft Hooyberghs plaats gemaakt voor de projectontwikkelaar GoPlus. Maar dat is slechts de truc met de petjes, want de kapitalen van Hooyberghs en GoPlus zijn volledig met elkaar verweven. En ook het ingediende project ging volledig verder op dat van de eerste aanvraag.
We zullen er nooit het fijne van weten van wat er precies achter de schermen is bedisseld tussen stadsbestuur en projectontwikkelaars. Maar niet enkel de PVDA is van mening dat het vorige en het huidige stadsbestuur is geplooid voor het grote geld van de betonboeren. In Gazet van Antwerpen van vrijdag 22 februari lezen we "dat het er sterk op lijkt dat de stad is gezwicht voor de plannen van een projectontwikkelaar die een maximaal rendement uit het gebied wenst te halen".
Tijdens de gemeenteraad van maandagavond verwees PVDA-gemeenteraadslid Wout Schafraet naar de ruimtelijke structuurplannen waarmee deze verkaveling in strijd is. Die geven immers aan dat het Grimstedebos "te ontwikkelen is als groen binnengebied met doorsteek". Waarom legt het stadsbestuur zowel het Bindend ruimtelijk structuurplan als het Richtinggevend ruimtelijk structuurplan, zonder enige motivatie naast zich neer? Enkele leden van het stadsbestuur, waaronder Schepen Wittebolle (Groen) en burgemeester Van Miert (N-VA), reageerden heel zenuwachtig op die vraag, maar een antwoord kwam er niet.
Protest uit de buurt
Al jaren voeren de buurtbewoners van de Grimstedestraat een strijd met het stadsbestuur tegen de geplande verkaveling. Hun dossierkennis rond het project is ondertussen vele malen groter dan die van de huidige bevoegde schepen. Op de gemeenteraadscommissie van woensdag 20 februari lieten de buurtbewoners reeds weten dat ze hogerop zouden gaan, naar de gouverneur, als het stadsbestuur de beslissing zou doorduwen. Ook Natuurpunt en tal van klimaatactivisten blijven gekant tegen het project en willen het hier niet bij laten.
Met de PVDA steunen we het protest van buurtbewoners en natuurliefhebbers. Wij zullen nooit aanvaarden dat onze groene longen worden uitverkocht aan projectontwikkelaars en betonboeren voor maximaal geldgewin.
