Stad van de jeugd

Jongeren hebben hun eigen ruimte nodig in de stad. Om vrij te kunnen zijn en vrienden te ontmoeten, te kunnen sporten en chillen. Vandaag wordt die ruimte hen vaak niet gegund en worden jongeren weggejaagd uit de publieke ruimte. “Hangjongeren” en “overlast” worden al snel in één adem genoemd. Dat Turnhoutse jongeren tijdens de middagpauze op school hun broodje komen opeten in Turnova, dat vinden bepaalde politici in onze stad blijkbaar een probleem. 

Wij willen de openbare ruimte zo inrichten dat jongeren er zich thuis voelen, met sportveldjes, zitbanken, groen, sanitair en drinkwaterfonteintjes. We voorzien voor alle jongeren een chill-zone op maximaal 400 meter van huis. Jongeren hebben het recht om samen rond te hangen en elkaar te ontmoeten op straten en op pleintjes, in plaats van overal te worden weggejaagd. We voorzien gratis WIFI op alle drukbezochte plaatsen in de stad.

Jeugdverenigingen doen vandaag schitterend werk. De speelpleinwerking van Turnhout is een schoolvoorbeeld in Vlaanderen voor het werken naar kwetsbare jongeren. We hebben het dan over het professionele jeugdwerk dat zich met vaste medewerkers in dienst vooral richt op de maatschappelijk meer kwetsbare jongeren, maar ook over vrijwillig jeugdwerk - de jeugdbewegingen. Die jeugdbewegingen bezorgen honderden jongeren elk weekend en elke zomer de tijd van hun leven. Het jeugdwerk is voor veel jongeren hun tweede thuis, een plek waar ze zich veilig voelen, vrienden maken en kunnen groeien. Het jeugdwerk haalt jongeren uit hun isolement, doet hen open bloeien en zet hen op weg naar hun eerste job.

Het professionele jeugdwerk verdient het om meer middelen te krijgen: niet alleen om werkingen uit te breiden en om met jeugdwerkers de hulpvragen van jongeren te kunnen beantwoorden, maar ook om werkingen op te starten in buurten waar ze vandaag nog niet bestaan. We investeren in professionals en solide vrijwilligers om het aanbod te optimaliseren en nieuwe initiatieven op te starten.

Het vrijwillige jeugdwerk helpen we vooral met ondersteuning bij het vinden en vormen van hun ruggengraat: de vrijwilligers die zich dag in dag uit engageren voor hun jeugdbeweging. De opleiding van vrijwilligers met een migratieachtergrond geven we extra aandacht om de diversiteit in het jeugdwerk te verhogen. Maar we verlenen ook steun voor een degelijke infrastructuur voor de jeugdbewegingen.

Om de ontmoeting, uitwisseling en samenwerking tussen jongeren van de verschillende vormen van jeugdwerk te stimuleren, organiseren en ondersteunen we jaarlijkse gezamenlijke evenementen.

Vaak horen we dat er weinig te doen is in Turnhout voor jongeren en jongvolwassenen. We moeten zowel werken aan het aanbod als aan de betaalbaarheid en toegankelijkheid zodat er voor elke Turnhoutse jongere genoeg te beleven valt in onze stad. 

We organiseren meer fuiven door en voor jongeren en jongvolwassenen. We voorzien een startpakket voor organisatoren van fuiven en evenementen. We helpen jongeren bij het vinden van betaalbare zalen voor feesten en activiteiten. We stimuleren overleg tussen jeugdbewegingen, jongerenorganisaties en zaalbeheerders. 

We zorgen voor een evenementenloket zonder drempels. Vandaag zijn er veel regeltjes en financiële drempels om een actie of evenement op het openbaar domein te organiseren. Snel nog een wafelverkoop of een promotiestandje regelen voor je jeugdvereniging, dat kan niet in Turnhout. Je moet acht weken vooraf een aanvraag doen, anders krijg je al meteen een boete van €150 opgelegd. 

We geven elke jongere tussen 15 en 24 jaar een Jongeren Cultuurpas, om naar concerten te gaan, de cinema te bezoeken of boeken, CD’s of games te kopen... Het bestaat al in de Franse stad Nîmes. Waarom niet in Turnhout? 

We bekijken met de Warande om het aanbod nog meer af te stemmen op jongeren in al hun diversiteit. Vandaag heeft de jongerencultuur, van skaten over graffiti tot breakdance, nog weinig plaats in het Turnhoutse cultuurhuis.

Als jongeren op straat rondhangen of sporten, kan dat weleens zorgen voor conflicten met buurtbewoners of met organisatoren van evenementen. Dergelijke conflicten willen we snel via dialoog aanpakken. In samenwerking met enkele jeugdverenigingen starten we het project Pleinpatrons op. Inspiratie hiervoor vinden we in het Antwerpse district Borgerhout, waar dit enorm succesvol bleek. Vrijwilligers uit jeugdbewegingen krijgen een opleiding om de jongeren op een pleintje te begeleiden. De sterkte van het project is dat het Pleinpatrons opleidt die verbonden zijn met hun plein of wijk, die er opgegroeid zijn. De Pleinpatrons kennen de kinderen en jongeren die op dat plein komen spelen, en hun ouders. Ze weten hoe ze de jongeren moeten aanpakken. Door het inzetten van Pleinpatrons in Borgerhout verminderde het aantal conflicten en voelen de jongeren zich verantwoordelijk. Het project gaat uit van de sterkte van een buurt en de kracht van jongeren actief te betrekken. Wij willen jongeren kansen en verantwoordelijkheden geven, die ze vaak niet krijgen.

Vaak voelen jongeren zich geen volwaardige partners die mee de stad van vandaag kunnen maken. Inspraak blijft soms weggelegd voor wie de weg doorheen de wirwar van stedelijke structuren op eigen houtje afgelegd krijgt. De communicatie tussen de stad en jongeren kan beter. We moeten jongeren ernstig nemen in hun ideeën en bedenkingen. Burgerschap kan alleen vanuit wederzijds vertrouwen en respect. Wie jonger is dan 18 kan nu bij de gemeenteraadsverkiezingen zijn of haar stem niet laten gelden. Er is een mentaliteitswijziging nodig om jongeren bij het uitstippelen van het stedelijk beleid aan bod te laten komen. Om je te kunnen uitspreken, moet er ook geluisterd worden. Dat vraagt om een open houding van beleidsmakers. Die moeten beseffen dat jongeren experts zijn over hun buurt of school. Democratie is een tweerichtingsverkeer: verwacht niet alleen dat jongeren zelf hun weg vinden, maar ga ook actief naar hen toe. De stad moet jongeren verschillende mogelijkheden aanbieden om te participeren aan het beleid. Dat kan bijvoorbeeld met eenvoudige bevragingen.

Met die ingesteldheid kan een stadsbestuur jongeren op allerlei manieren aan bod laten komen. In de eerste plaats via de structurele inspraakorganen, zoals de jeugdraden. Die moeten uitgroeien tot volwaardige jongerenvertegenwoordigingen. Voorwaarden daarvoor zijn: professionele ondersteuning en respect en waardering vanwege het beleid. Daarom moet de jeugdraad initiatiefrecht krijgen in de gemeenteraad. Dan kunnen ook de jongeren punten op de agenda zetten.

Ook wie geen rechtstreekse lijn heeft naar de jeugdraad, moet zijn of haar ideeën op tafel kunnen leggen. Daar is een open, digitaal instrument voor nodig, waarmee jongeren hun vragen en voorstellen naar voren kunnen brengen en daarvoor steun van andere jongeren kunnen krijgen. De stedelijke diensten engageren zich om elke vraag te beantwoorden en om voorstellen die de steun krijgen van voldoende jongeren te behandelen.

Het stedelijk jeugdbeleid moet verankerd zijn in de jongerenwereld. Daarvoor kan het beleid steunen op het jeugdwerk en op banden in het onderwijs. Dan kunnen jongeren gehoord worden als er veranderingen op til zijn in hun buurt, zoals de heraanleg van straten of pleinen, maar ook om het beleid bij hen af te toetsen. Zonder sterk jeugdwerk kan het beleid doorgedreven inspraak van jongeren niet realiseren.

Participatie vraagt informatie en empowerment. We blijven investeren in de jeugdorganisaties, zowel de vrijwillige als de professionele. Ze bieden kinderen en jongeren een tweede thuis, een veilige omgeving om zichzelf te zijn, om problemen te bespreken en om nieuwe dingen te ontdekken. Voor informatie en participatie vinden jongeren de jeugdwerkers belangrijke tussenpersonen.

We voorzien regelmatige bijscholing, vorming en omkadering voor alle betrokkenen bij het jeugdwerk. Veel organisaties geven aan dat daar grote nood aan is. Vrijwilligers en professionals worden almaar meer geconfronteerd met psychologische problemen, kansarmoede, racisme… en weten niet altijd goed hoe daarmee om te gaan.